Houtekiet van Gerard Walschap in de literaire canon - met Annelies Verbeke
De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (KANTL) en Literatuur Vlaanderen stelt de nieuwste versie van hun literaire canon voor. Van 'Karel ende Elegast' tot 'Het verdriet van België', van 'Elckerlijc' tot 'De avonden', van 'Lucifer' tot 'De Kapellekensbaan'. Acht eeuwen literatuur in 50 boeken! Tien weken lang dompelt het ochtendprogramma 'Espresso' op Klara je onder in één van de boeken.
‘Houtekiet’ (1939) van Gerard Walschap wordt beschouwd als het hoogtepunt in zijn oeuvre. Auteur Annelies Verbeke is het daar helemaal mee eens. Haar eerste herinnering aan het werk van Walschap gaat terug tot de dag waarop haar vader aan de keukentafel een passage voorlas. Het hele gezin – afkomstig uit Londerzeel – moest lachen met zijn kortverhaal ‘Teugels’ Gust’. Het ritme en de woorden verklapten waar Walschap vandaan kwam: Londerzeel.
Bijzonder aan ‘Houtekiet’ is wat het werk heeft betekend voor Walschaps godsdienstig statuut. Eerder volgde hij een priesteropleiding en zijn vroeger werk had een sterk religieuze inslag. Maar sinds ‘Adelaïde’ (1929) kwam hij geregeld in conflict met de kerk en werden sommige van zijn boeken op de index van verboden boeken geplaatst. ‘Houtekiet’ getuigde van een officiële breuk met de kerk die Walschap een jaar later met het pamflet ‘Vaarwel dan’ definitief maakte. ‘Het hoofdpersonage Jan Houtekiet voelt namelijk geen enkele band met het geïnstitutionaliseerd geloof,’ legt Annelies Verbeke uit. ‘Maar dat er een raadsel boven ons staat en tussen ons in hangt, dat hij niet alles kan controleren, dat moet hij gaandeweg erkennen.’