"De Bourgondiërs" ,Aartsvaders van de Lage Landen, van Bart Van Loo.
Bart Van Loo,brengt ons in zijn boek,en eveneens de podcast wat ik beluisterde via radio "Klara",als boeiend verteller
terug ,in een tijd hoe het vroeger reilde en zeilde,tijdens de heerschappij van de Bourgondische hertogen .
Verschillende hoofdstukken,ingedeeld in de tijd, 406-1369 / tot 1369- 1467- / 1467....1585..
Macht,oorlog,huwelijken,kunst,intriges,verraad,moord,passie,kerk en staat,ridders en aristocratie,steden,en ordes zoals deze van het "Gulden Vlies",ziekte,en praal en pracht,alles in een coctail vd tijd,
die oa "De Lage Landen",doen schuiven,en bouwen,en afbreken...
Boeiend en een spiegel , het sleurt ieder mee,in een echt schouwspel, maar het gebeurde echt.
Gelezen niet in één ruk,want het gaat snel in de tijd,en is een veelheid aan figuren...
Mooi uitgegeven,oa met illustraties van de werken oa van Jan Van Eyck, Rogier van der Weyden,en zo krijgen de spelers van de tijd een gezicht zoals Filips de Goede, Karel de Stoute,en vele anderen en taferelen ,in miniaturen,vereeuwigd.De kaarten en stambomen,en register met namen,geven nog meer duiding.
Een boek in mijn boekenkast,met interesse en focus gelezen,het gaat om ons verleden,gedeeltelijk, oa.
Uitgegeven 2019 - De Bezige Bij Amsterdam.

Ik werd enorm aangesproken door de podcasts, en heb daarna het boek gelezen. Bart Van Loo is een rasverteller zowel van het gesproken als het geschreven woord. Onze geschiedenis komt zo tot leven, het wordt een film die zich in je gedachten afspeelt terwijl je leest.

Vlot en boeiend geschreven boek. In één ruk uitgelezen is misschien iets overdreven, maar men kan het toch moeilijk laten liggen. Het boek maakt in elk geval duidelijk dat het verleden een grote invloed heeft op ons heden en toekomst.
En dat de mens een mens blijft met zijn grote of kleine mankementen of dat nu 1000 jaar geleden was of binnen 1000 jaar zal zijn; macht, geld en seks daar draait het om op deze godverdomse aardbol.

“De Bourgondiërs, aartsvaders van de Lage Landen” afdoen als een vulgariserend boek over een tot de verbeelding sprekende middeleeuwse dynastie van ridders en hertogen die op veel terreinen een bepalende rol hebben gespeeld in onze geschiedenis, doet veel oneer aan dit laatste werk van Bart Van Loo. Wat je niet kan zeggen is dat hij zich niet voldoende gedocumenteerd aan het schrijven heeft gezet. Hoe zou hij dat trouwens kunnen met een Bourgondische eega aan zijn zijde!? De vele aanhalingen van wat kroniekschrijvers met eigen ogen hebben gezien zorgen ervoor dat de lezer als in een theaterloge zit die een uitstekend uitzicht biedt op wat zich op het podium afspeelt: een ‘bourgondische braspartij evengoed als een ploertige en dodelijke afrekening; een feestelijke en oogverblindende blijde intrede evengoed als een moorddadige brandschatting… en dat alles met het oog op het creëren van een groot rijk. En bij dat alles gebruikt de auteur een ruim historisch en geografisch decor met oog voor detail.

In datzelfde decor evolueert ook een plejade van kunstenaars die onder het mecenaat van de verschillende Bourgondische hoofdrolspelers het beste van zichzelf geven en waarvan wij vandaag nog steeds kunnen genieten: Melchior Broederlam, Claus Slutter, Jan Van Eyck, Hans Memling, Hugo Van der Goes, Rogier van der Weyden, Dirk Bouts, Gerard David, Petrus Christus…

Door ook aandacht te hebben voor de meer triviale, volkse, kleine en wrede kantjes van deze ambitieuze heersers van weleer, is “De Bourgondiërs, aartsvaders van de Lage Landen” een wetenschappelijk historisch boek dat toegankelijk is voor de lezer die in een heel ver verleden ooit eens een aantal Bourgondiërs in zijn schoolboeken heeft ontmoet en dringend toe is aan een opfrissing en hernieuwde kennismaking met figuren als Filips de Stoute, Jan zonder Vrees, Filips de Goede, Karel de Stoute… en het dynastieke labyrint waarin zij zich meestal door eigen toedoen, bevonden. Maar ook de lezer die uit is op een frisse, eigentijdse en toegankelijke benadering van een klassiek thema uit onze geschiedenis – de reeds verschenen publicaties over de Bourgondiërs zijn legio - heeft hier een boek in handen voor vele uren lees- en taalplezier.

Bart Van Loo mag dan wel niet een schrijfstijl hanteren die je doorgaans in een historisch wetenschappelijk werk verwacht, hij slaagt er toch in om de lezer op ruim 500 pagina’s een boeiend verhaal te vertellen dat een paar eeuwen omspant. Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is, zo ook Bart Van Loo. Met zijn spitant en smeuïg taalgebruik, zijn zwierige hedendaagse schrijfstijl en zijn zin voor detail en humor weet hij ook de niet historisch geschoolde lezer voor vele uren bij de les te houden. Met een fijne woordspeling, een gepaste beeldspraak en hier en daar een interessante etymologische verklaring… wordt het lezen van non-fictie toch ook een talig genieten. Werden onze geschiedenislessen (van toen en nu) ook maar zo boeiend gegeven! Er zouden heel wat meer kinderen, jongeren en volwassenen geïnteresseerd zijn en blijven in wat in de plooien van de tijd verborgen ligt. Menig auteur van historische fictie en non-fictie zou zich door deze Bourgondiërs van Bart Van Loo kunnen laten inspireren.

Ook een aantal structuur- en vormkenmerken dragen bij tot de toegankelijkheid van het boek dat opgebouwd is uit vijf grote delen; elk deel behandelt een afgebakende episode in de geschiedenis van het ontstaan, de bloei en de terugval van het Bourgondische rijk. Elk deel bestaat uit een aantal hoofdstukken waarvan de titel telkens wordt geduid in een samenvattende zin die werkt als een teaser en de leesmotivatie aanwakkert.

Aan het geheel werden twee katernen met relevante kleurillustraties toegevoegd. Het zijn allemaal weergaven van authentieke kunstwerken (portret, miniatuur, beeldhouwwerk…) die in de Bourgondische tijd zijn ontstaan. Het gaat hierbij om een weergave van een situatie, een centrale figuur… met een cruciale betekenis in het geheel van het Bourgondische verhaal.

Wie als lezer ook geïnteresseerd is in de muziek die aan het Bourgondische hof klonk, zal bij het lezen van dit boek wellicht op zijn honger blijven zitten. Wij kunnen de auteur het evenwel niet euvel duiden dat hij voor deze kunstuiting in zijn boek weinig of geen aandacht heeft. Muziek moet je vooral horen. Via een ander kanaal -Radio Klara (podcast)- vertelt Bart Van Loo op de hem eigen wijze het verhaal van de Bourgondiërs. Hier maakt de muziek wel deel uit van het decor.

Het boek bevat tot slot ruim tachtig bladzijden met voetnoten, een uitgebreide bibliografie, een lijst met historische romans en catalogi, een tijdlijn, een lijst met historische figuren, stambomen en vorstenhuizen, kaarten en een handig register. Dit alles maakt van “De Bourgondiërs, aartsvaders van de Lage Landen” een handig en boeiend boek dat je als lezer wellicht vaker ter hand zal nemen.

Paul Veevaete

Als de Middeleeuwen in de volksmond gelijk staan met een ‘doodse’ periode zonder veel ontwikkelingen, dan bewijst dit boek dat dood en leven elkaar nabij zijn in tal van omwentelingen.

Het boek leest als een vertelling, een ridderverhaal maar dan wel als een historische-academische vertaling. Als je jongeren hongerig wil maken voor geschiedenis dan is dit boek een aanrader. Ook tal van etymologische verwijzingen en tal van gebruiken worden geduid waardoor je beter begrip hebt van tal van artefacten die ons omringen.

Nu nog een regisseur zoeken die dit boek nauwgezet wil verfilmen...